Leef! betekent een nieuwe samenwerking
tussen scenarioschrijfster Maria Goos en de onlangs overleden
regisseur Willem van de Sande Bakhuyzen. De titel krijgt door
de actualiteit wellicht een wat ironische ondertoon, maar
in werkelijkheid is het een gebiedende wijs die beschouwd
kan worden als de tegenpool van het bijtende cynisme uit Cloaca,
de vorige film van Goos en Van de Sande Bakhuyzen. Ga leven!
Geniet van het goede, heb geen angst voor het slechte.
De eerste helft van het verhaal heeft
de vorm van om elkaar gevouwen flashbacks, waarin het leven
van Anna Jongkind (Monic Hendrickx) vanuit allerlei verschillende
perspectieven wordt getoond. In een voice-over vertelt ze
zelf hoe ze vroeger schrijfster wilde worden en hoe die aspiraties
de kop in werden gedrukt door haar moeder (Anne-Wil Blankers),
een actrice die de ene na de andere foute man versleet. Nu
is ze een vroedvrouw, getrouwd met de overspelige Paul (Peter
Blok) en de moeder van twee lastige tienerdochters. Mede voor
haar allochtone collega Gregor (Ali Ben Horsting) vertrouwt
ze haar verhaal toe aan het papier. Want sinds haar jeugd
wordt ze achtervolgd door schuldgevoel over de ongelukkige
dood van één van moeders minnaars.
Hoewel de structuur van de eerste
helft soms gecompliceerd is, past het bij de intuïtieve
manier waarop Anna's verhaal vorm krijgt. Brokjes toen worden
vermengd met stukjes nu, zonder dat het geforceerd voelt.
Daarvoor is de regie bovendien te vernuftig, met voortdurend
bewegende camera's en een denkbeeldige jonge Anna als het
symbool voor schuldgevoelens over vroeger. Pas in de tweede
helft krijgen de centrale conflicten coherentie. Het verhaal
wordt rechtlijniger en bedient zich van zowel inhoudelijke
als visuele clichés, die enkel dankzij het prima spel
van in het bijzonder Hendrickx geloofwaardig zijn. Drama volgt
op drama, het houdt niet op.
Net wanneer het lijkt of Leef! in
volle vaart afstevent op een einde dat nog zwarter is dan
dat van Cloaca, komen door een speling van het lot plots alle
subplots bij elkaar. Dit keerpunt brengt een catharsis die
gekunsteld aanvoelt, zeker als in een paar scènes overspel,
hartkwalen en drugsproblemen worden weggepoetst. Desondanks
past dit binnen de gebiedende wijs van de titel. Al overtuigt
het niet van begin tot eind, Leef! is een positieve film die
aangrijpt.
leef!
- 110 min (willem van de sande bakhuyzen) cast:
monic hendrickx, peter blok, anne-wil blankers, sophie van
winden, sarah jonker, tanja jess, ali ben horsting & jeroen
krabbé gezien: 13.10.05 - utrecht,
springhaver