Dat Michael Haneke houdt van een erg
kale filmstijl, blijkt direct uit de eerste scène van
het door hem geschreven en geregisseerde Caché. Enkele
minuten registreert een stilstaande camera het verkeer in
een relatief rustige straat van Parijs. Hier en daar passeert
een voetganger of een auto, maar voor het overige gebeurt
niets. Pas dan blijkt dat dit tevens het beeld is waar een
man en een vrouw naar kijken, het beeld van een video die
zij die ochtend hebben ontvangen.
De video zet het leven van Georges
(Daniel Auteuil) en Anne Laurent (Juliette Binoche) zomaar
opeens stevig op de kop. Het is slechts het begin van een
reeks onheilspellende boodschappen, waaronder ook nog een
video van het huis van Georges' ouders en een lugubere tekening
die hun zoon in handen krijgt. De dader kietelt en treitert
met steeds meer hints, tot duidelijk wordt dat deze actie
verband houdt met een Algerijnse man die samen met Georges
is opgegroeid. Een confrontatie is onvermijdelijk, maar de
man blijft volhouden dat hij niet achter de videobanden zit.
Intussen is het veilige bestaan van de familie Laurent ontwricht
en moet Georges terug naar zonden uit zijn jeugd. Het gevoel
van angst en intimidatie raakt meer en meer vermengd met een
schuldgevoel.
De minimalistische stijl werkt. Het
onderscheid tussen de ontwikkelingen van het heden en de videobanden
is meerdere malen onduidelijk en het is die met ongemakkelijke
stiltes benadrukte spanning die zowel de personages als het
centrale conflict op scherp zet. Al het acteerwerk is namelijk
ingetogen, elke emotie blijkt tot op een zekere hoogte onderkoeld.
Op die manier verkrijgt de uiteindelijke ontknoping een indrukwekkend
schokeffect, maar dat is niet waar het Haneke hier om gaat;
op subtiele wijze laat hij zien hoe het multiculturele vraagstuk
doordringt in het leven van een doorsnee gezin. Dat doet hij
met weinig woorden. Het resultaat is er niet minder om.
In dat subtiele zit tevens de klasse
van Caché. Aan het oppervlak is het een relatief eenvoudige
thriller en dan bovendien eentje zonder bevredigend eind met
panklare antwoorden. Voor wie wat verder wil kijken, biedt
het scenario echter een ongekende gelaagdheid. De politieke
aspecten worden met veel flair verweven met de persoonlijke
conflicten, terwijl het gevoel van sociale onrust bijna in
elk shot doorklinkt. Dat maakt dat deze film lang blijft hangen.
caché
- 121 min (michael haneke) cast: daniel auteuil,
juliette binoche, maurice bénichou, walid afkir &
lester makedonsky gezien: 14.02.06 - utrecht,
't hoogt