Het hoeft allemaal niet zo mooi en
gepolijst. Hoewel veel films uit Hollywood ons anders laten
geloven, kan een korrelig shot soms hetzelfde of zelfs nog
meer effect hebben. In 13 Tzameti, van de hand van de Geörgisch-Franse
filmmaker Géla Babluani, wordt dat principe tot in
het uiterste doorgevoerd. De film is geschoten in zwart-wit,
iedere scène en elk decor is rommelig en onverzorgd,
alsof de personages uit het verhaal geen invloed hebben op
hun omgeving.
Meteen vanaf het begin wordt een ironisch
contrast geschetst met jonge dakdekker Sébastien (George
Babluani), die het vervallen huis van een oude, uitgebluste
gangster moet opknappen. Hij is gewend dat hij invloed heeft
op zijn omgeving, hij klust, hij repareert en hij verbouwt.
Die zekerheden moet hij loslaten wanneer hij ontdekt dat zijn
opdrachtgever per post instructies heeft gekregen voor een
mogelijk lucratieve missie. Deze gangster overlijdt aan een
overdosis medicijnen, Sébastien weet dat hij niet betaald
zal krijgen en neemt dan een beslissing: hij volgt de instructies
uit de envelop. Vanaf dat moment geeft hij de controle uit
handen aan een groep misdadigers die een gruwelijke vorm van
Russisch roulette speelt. Terugtrekken kan niet, hij moet
meedoen.
De eerste ronde van het dodelijke
toernooi zorgt nog voor een schokeffect. Daarna bezinkt de
realiteit van het scenario, namelijk dat Sébastien
wel zal doordringen tot de finale en dat hij tot die tijd
geen gevaar zal lopen omdat anders het avontuur is afgelopen.
Zo wordt de kracht van het verhaal snel het grootste minpunt.
Keer op keer schieten de deelnemers, die dat doen in naam
van gangsters die inzetten op de uitkomst, maar het lijkt
een oefening in perversiteit en in futiliteit. Diepgang van
de personages is op dat moment onbelangrijk. Dat wreekt zich
aan het eind van het toernooi, omdat Sébastien dan
iemand is om wie de kijker dan niet kan geven.
Het zijn minpunten die besloten liggen
in het verhaal, in hoe het verhaal is opgebouwd. Maakt dit
13 Tzameti dan meteen tot een teleurstellende of een slechte
film? Nee, Babluani onderscheidt zich door zijn stijlvaste
hand en visie, door de manier waarop hij afwijkt van conventies
en de wijze waarop hij van begin tot einde een nare, smoezelige
sfeer kan scheppen. Als filmmaker heeft hij zich bewezen,
hij moet alleen werken aan de nuances van een scenario.
13 tzameti
- 86 min (géla babluani) cast: george
babluani, pascal bongard, philippe passon, aurélien
recoing & fred ulysse gezien: 31.08.06
- utrecht, 't hoogt