Het is pas zijn eerste filmrol in
vier jaar tijd. En het is naar eigen zeggen ook meteen de
laatste. In Gran Torino regisseert Clint Eastwood zichzelf
bijna als een knipoog naar zijn klassieke rollen. Hij is nors,
gromt tegen familieleden en moppert onophoudelijk op de nieuwe
buren die voornamelijk van buitenlandse afkomst zijn. Bij
iedere andere acteur zou het een karikatuur zijn geworden,
maar Eastwood komt ermee weg; hij blijft overtuigend in zijn
overdrijving.
De gepensioneerde Walt Kowalski (Eastwood)
is zo goed als de laatste blanke in zijn wijk, een wijk waar
de jeugdbendes met hun dure auto's en stampende geluidsinstallaties
de dienst uitmaken. Van de Aziatische buren moet hij niets
hebben, helemaal niet wanneer hij de buurjongen Thao (Bee
Vang) betrapt bij het stelen van zijn Gran Torino uit 1972,
een auto die Walt ooit nog met eigen handen in de fabriek
van Ford in elkaar heeft gezet. Thao wordt echter onder druk
gezet door zijn criminele neef en wanneer dat conflict uit
de hand loopt, grijpt Walt in. Zo wordt hij in één
klap, tegen wil en dank, de grote held van de buurt. Thao's
zus Sue (Ahney Her) herkent iets goeds in haar buurman en
zoekt voorzichtig toenadering, voor zichzelf, maar vooral
voor haar broer.
Hoe voorspelbaar het scenario ook
is, alles wordt met overtuiging gebracht. Walt draagt een
oorlogstrauma met zich mee, hij hoest zo nu en dan bloed op
en hij wordt achtervolgd door vader Janovich (Christopher
Carley), die wil dat Walt eindelijk de laatste raad van diens
onlangs overleden echtgenote opvolgt en een keertje bij hem
in de kerk komt biechten. Het zijn bijna clichés, net
als het langzaam groeiende, wederzijdse respect tussen Walt
en Thao, maar dan wel bijzonder vakkundig uitgewerkt. En wanneer
naar een climax van wraak en bloedvergieten wordt toegewerkt,
wordt Eastwoods sobere regie beloond met enkele scènes
die verrassend effectief zijn in hun veelal ironische nuances.
Uiteindelijk is Gran Torino totaal
in balans, omdat het alle hoofdrolspelers in een familieperspectief
plaatst, zonder dat het pretenties heeft in de richting van
een episch mozaïekdrama, wat in dit geval gemakkelijk
had gekund. Het verhaal blijft bij Walt, de camera zit hem
dicht op de huid en telkens als hij het heeft over spleetogen
en over rijstvreters, is Eastwoods enthousiasme voelbaar.
Deze film biedt niets nieuws onder de zon. Wat het wel biedt,
is echter puur vakmanschap.
gran torino
- 116 min (clint eastwood) cast: clint eastwood,
bee vang, ahney her, christopher carley, brian haley, dreama
walker & john carroll lynch gezien: 17.03.09
- utrecht, camera / studio