Elke langlopende serie wordt gekenmerkt
door pieken en dalen. Zeker bij series die al enkele decennia
meegaan, is het onvermijdelijk. Het kan een keer gebeuren
dat vanwege een toevallige samenloop van omstandigheden op
een bepaald punt in de geschiedenis van een comic zowel een
slechte schrijver als een slechte tekenaar aan de serie werkt.
Gelukkig zijn dergelijke gevallen zeldzaam, maar zeker niet
zo zeldzaam als het tegenovergestelde geval. Het komt sporadisch
voor dat tegelijk een goede schrijver en een goede tekenaar
aan een serie werken en de gevallen waarin die samenwerking
een unieke synergie opwekt waarbij beiden hun niveau kunnen
ontstijgen, zijn op één hand te tellen.
In vele opzichten is de samenwerking
tussen schrijfster Ann Nocenti en John Romita Jr een schoolvoorbeeld
van een dergelijke synergie. Eind jaren tachtig, begin jaren
negentig werkte dit duo aan Daredevil, een serie die sowieso
al wordt gekenmerkt door veel pieken en dalen en enkele jaren
vóór hun komst een grote metamorfose had ondergaan
dankzij de inbreng van Frank Miller. Samen hebben Nocenti
en Romita Jr een paar jaar voor vaak indrukwekkende en altijd
boeiende verhalen gezorgd, waarbij de nadruk op Matt Murdock
werd gelegd, het mens achter het masker. Toch wordt het werk
dat dit duo voor de serie Daredevil heeft gedaan veelal over
het hoofd gezien en dat is niet geheel terecht. Hoewel vooral
tegen het eind van hun samenwerking de serie een te bizarre
wending nam waarbij Daredevil buiten de normale continuïteit
werd geplaatst, hebben Nocenti en Romita veel prima nummers
afgeleverd die zonder meer als klassiekers kunnen worden bestempeld.
Daredevil #266 is zo'n klassieker.
Het nummer bevat een losstaand verhaal dat zich in de periode
kort na de grootschalige crossover 'Inferno' afspeelt; een
periode waarin de held Daredevil volgens de klassieke aanpak
eerst in een schijnbaar bodemloze put van wanhoop en zelfmedelijden
is gestort voordat hij triomferend de weg terug naar de top
vindt. Zijn hart is gebroken door het verraad van Typhoid
Mary, zijn leven is verwoest door de manipulaties van zijn
aartsvijand Kingpin en zijn strijdlust is geblust door enkele
verpletterende nederlagen tegen tweederangs schurken. Het
verhaal uit dit nummer, dat luistert naar de veelzeggende
en voor meerdere uitleg vatbare titel 'A Beer With The Devil,'
kan gemakkelijk als het keerpunt in die periode uit het leven
van de blinde held worden beschouwd. Eenzaam, bitter en verslagen
brengt Matt Murdock als Daredevil kerstavond door in een café,
waar hij in gesprek raakt met de duivelse Mephisto, die hem
vermomd als bijzonder aantrekkelijke vrouw definitief door
het kwaad wil laten corrumperen. Daredevil begrijpt op tijd
wat er aan de hand is, wijst Mephisto af en zet daarmee de
eerste stap richting eerherstel.
Dit op het eerste gezicht lineaire
en eenvoudige verhaal zit vol intrigerende subtiliteiten en
dubbele bodems. Gedurende tweeëntwintig pagina's gebeurt
in feite maar heel weinig maar tegelijkertijd ook heel veel.
Praktisch het gehele nummer speelt zich af in een café
waar de discussie tussen Daredevil en de vermomde Mephisto
uitsluitend wordt onderbroken door korte flarden van gesprekken
van andere stamgasten. Maar juist die korte flarden geven
het verhaal kleur en weerspiegelen de innerlijke strijd van
Daredevil: geef je jezelf over aan het kwaad of bied je verzet
en weiger je te geloven in de inherente slechtheid van de
mens? Terwijl twee broers op de achtergrond met elkaar in
gevecht raken en de één zich aan het kwaad overgeeft
en de ander dodelijk verwondt, kiest Daredevil voor het verzet,
maar op een manier die Mephisto in principe wel in de kaart
speelt. Nocenti legt op deze manier heel subtiel de tegenstrijdigheid
van het personage Matt Murdock bloot. Een held verkleed als
duivel. En Nocenti heeft als één van de weinige
dit aspect gebruikt als uitgangspunt voor de ultieme ontleding
van Murdocks ziel.
Het rauwe, vaak hoekige tekenwerk
van John Romita Jr past perfect bij het verwarrende, fragmentarische
wereldbeeld dat Nocenti met haar sombere verhalen schept.
In dit nummer toont Romita Jr bovendien dat hij zelfs van
een comic waarin gedurende vijftien pagina's uitsluitend wordt
gepraat toch een visueel aantrekkelijk geheel kan maken. Zijn
donkere stijl schept een bedrukte en beklemmende sfeer die
de duivelse verleiding van Daredevil van een ongekende intensiteit
voorziet. Ook zijn lay-out is effectief en maakt optimaal
gebruik van snelle wisselingen van perspectief, waarbij timing
een belangrijke rol speelt. Het is deze knappe combinatie
van sterk tekenwerk en een boeiend verhaal vol pakkende en
realistische dialogen die van dit nummer zo'n geraffineerde
en zonder meer experimentele comic maakt. Daredevil #266 is
een klassieker en één van de vele pieken in
de geschiedenis van de serie, waardoor je zou wensen dat Nocenti
na haar werk voor deze serie niet geruisloos van het toneel
zou zijn verdwenen.
daredevil
#266
- marvel comics (full color, 32 pagina's) door:
ann nocenti & john romita jr uitgegeven:
mei 1989