Bij de grote uitgeverijen loopt DC
de laatste tijd voorop met het op de markt brengen van de
original graphic novel. Het gaat om dure, mooi vormgegeven
hardcovers met nu eens niet een bundeling van jarenoud materiaal,
maar met nieuwe, afgeronde verhalen over bekende of minder
bekende helden. Hoewel doorgaans op een later tijdstip een
goedkope editie in slappe kaft verschijnt, blijft dit type
comic niet iets wat zomaar als impulsaankoop van de planken
wordt gepakt. Met de original graphic novel wordt op de oudere
lezer gemikt, waardoor direct ruimte ontstaat voor volwassener
verhalen en thema's.
Catwoman: Selina's Big Score is een
recent voorbeeld van zo'n eerst als luxe hardcover en later
als slappe kaft uitgegeven boek. Het centrale idee voor de
door Darwyn Cooke geschreven en getekende comic is ontstaan
toen Cooke als tekenaar betrokken was bij het lanceren van
de maandelijkse Catwoman serie. Omdat het verhaal zich kort
vóór die herstart afspeelt, is Selina Kyle's
gekostumeerde alter ego slechts een enkele keer zichtbaar
en dan bovendien in een flashback. Zoals de titel reeds doet
vermoeden, draait het om de mens achter het masker. Dievegge
Selina is terug in Gotham City en zit verlegen om een goede
klus waar ze veel geld mee kan verdienen. Via pandjesbaas
Swifty hoort ze over een door maffiabaas Falcone georganiseerd
treintransport van vierentwintig miljoen in contanten. Het
blijkt al snel een klus die ze niet alleen aankan, vandaar
dat ze met een gezonde dosis tegenzin de hulp inroept van
Stark, een oude vlam die ze ooit genadeloos heeft verraden.
Cooke is meer tekenaar dan schrijver.
Dit is in het bijzonder merkbaar aan de structuur van het
verhaal, dat enkel door middel van allerlei kunstgrepen als
een wisseling van vertelperspectief en verdere onderverdeling
in hoofdstukken het tempo kan behouden. Daarnaast boeten actiescènes
in aan leesbaarheid, omdat uit de dialogen niet altijd even
duidelijk is wie precies aan het woord is. Toegegeven, dat
probleem wordt voor een deel ondervangen door het gebruik
van persoonsgebonden uitroepen (zo is 'Oie-yah' de favoriete
kreet van Jeff, naast Stark en Selina de derde deelnemer aan
de overval op de trein), maar dat werkt eerder karikaturaal
dan effectief. Aan de andere kant is het op zich niet bijster
originele verhaal wel op een onderhoudende wijze uitgewerkt.
Met de flashbacks op de juiste plaats krijgt het hoofdverhaal
voldoende spanning, Selina's karakter heeft genoeg ruimte
voor diepgang en de toevoeging van privé-detective
Slam Bradley is een welkome afwisseling in de stijl van een
klassieke crime noir. Ook alle andere personages komen redelijk
tot goed uit de verf; de geheimzinnige Stark voorop.
De kracht van deze graphic novel schuilt
in het sterk karikaturale tekenwerk. De overdreven animatietekenstijl
heeft in korte tijd een weg gevonden naar comics die meer
mainstream zijn en Cooke behoort tot de betere exponenten
van die lichting tekenaars. Vooral bij DC Comics bestaat ruimte
voor dergelijke experimenten, waarbij is gebleken dat de cartooneske
stijl in het bijzonder is geschikt voor series met een ietwat
realistischer insteek. Hoe tegenstrijdig dat ook klinkt, Cooke
bewijst bijna negentig pagina's lang dat het werkt. De getoonde
actie wordt middels krachtige lijnen tot de essentie teruggebracht
en van de juiste, grimmige sfeer voorzien door een opvallend
ingetogen, bijna monotoon kleurenpalet van de onvolprezen
inkleurder Matt Hollingsworth. Het grootste compliment is
voor Cooke, die voor de moeilijke klus stond om Selina Kyle
om te toveren van de immer rondborstige vamp uit de jaren
negentig tot de charmante femme fatale uit de huidige Catwoman
reeks. En daarin is hij uitstekend geslaagd.
Een prijzige original graphic novel
wekt automatisch hoge verwachtingen. De lezer wil immers waar
voor zijn geld hebben. Catwoman: Selina's Big Score kan die
hoge verwachtingen slechts deels waarmaken. Waar de tekeningen
van een oogstrelend niveau zijn en ook de algehele vormgeving
van de comic erg aantrekkelijk is, blijft het verhaal net
te vaak steken op clichés die iedereen kent uit minstens
een dozijn films, boeken of andere comics. Met Selina als
hoofdpersonage werkt het tot op zekere hoogte wel, want zoals
Swifty aan het begin tegen haar zegt, "The only thing
in the wind is kind of out of your line." Oude personages
in nieuwe omstandigheden is een combinatie die vaak werkt.
Toch blijft na afloop een beetje een onbevredigende smaak
hangen en dat is jammer.
catwoman:
selina's big score
- dc comics (full color, 96 pagina's) door:
darwyn cooke uitgegeven: juli 2002