Paul Pope behoort tot de meest getalenteerde
comicmakers van de laatste vijftien jaar. Hij is tevens een
van de eigenzinnigste. Zijn roots liggen in de wereld van
de underground en deze roots blijft hij trouw. Toen hij vlak
na de eeuwwisseling werd benaderd door Marvel Comics, sloeg
hij dat aanbod af. Hij vond zichzelf niet klaar voor het grote
werk, hij wilde eerst zijn eigen verhalen vertellen en dat
kon volgens Pope voornamelijk in eigen beheer. Voornamelijk,
maar niet uitsluitend, want ook de concurrent DC Comics benaderde
Pope. Zij boden hem de ruimte voor het uitwerken van zijn
ideeën, zijn visie, uiteraard ondergebracht bij de imprint
Vertigo.
De ruimte beviel Pope wel. Zijn eerste
miniserie, het experimentele Heavy Liquid, werd daarom een
springplank naar een nieuw project. Dat werd 100%, een in
sfeervol zwart, wit en grijs uitgegeven miniserie. Oorspronkelijk
was de vijfdelige reeks bedoeld als verzameling van enkele
korte verhalen, die hooguit zijdelings met elkaar in verband
stonden, maar de uitdaging van het schrijven van een coherent
verhaal bleek groter. De oorsprong als reeks korte verhalen
is echter duidelijk zichtbaar, want al speelt de gehele serie
zich af in het New York van halverwege de eenentwintigste
eeuw, de zes hoofdpersonen hebben ieder hun eigen verhaal
en hun eigen dilemma's. Zo is John een hulpkelner bij danstent
The Catshack die gecharmeerd raakt van de nieuwe danseres
Daisy, maakt manager Strel zich zorgen om de risico's die
haar ex-man Haitous loopt in de boxring en raakt Strels vriendin
Kim in de ban van Eloy, een artistieke bohémien die
honderd fluitketels op één toon wil laten blazen.
Bij een dergelijke aanpak ligt het
gevaar van een fragmentarische vertelstijl altijd op de loer.
Pope voorkomt dit door een onderverdeling in hoofdstukken,
die voortborduren op een van de verhaalstrengen. Bepaalde
personen kennen elkaar, zijn collega's of komen elkaar tegen
op straat, maar de hoofdstukken zorgen voor een heldere afbakening
van de centrale conflicten. Die conflicten gaan over de liefde
in al haar facetten. Over het verliefd worden en het niet
meer verliefd zijn, over het elkaar leren kennen en het elkaar
leren beminnen. De uitwerking hiervan geschiedt op een intelligente
manier, ondersteund door teksten die in de vorm van zowel
dialogen als een vertelstem in tekstkaders van welhaast poëtisch
niveau zijn. De hoofdpersonages zijn echte mensen, met hun
goede en slechte kanten; ze liegen, draaien om de zaken heen
en zijn soms impulsief of vol passie. Tegen een achtergrond
van futuristische snufjes vormen zij het herkenbare anker
van het verhaal. Geen archetypen, geen apocalyptisch goed
versus kwaad, slechts mensen en hun alledaagse problemen.
Een blik op de tekenstijl van Pope
maakt duidelijk waarom het doorgaans zo lang duurt voor nieuw
werk van hem verschijnt. Pope is een perfectionist, een grafisch
ontwerper die zijn comics vormgeeft als een film op papier
en aan alle aspecten de grootst mogelijke aandacht besteedt.
In het bijzonder de shots van een volle Catshack en de staten
van het futuristische New York bevatten een rijkdom aan detail
die de beschreven wereld tot leven wekt. De tekenstijl zelf,
een interessante mengeling van oosterse invloeden en bijna
kalligrafische lijnen, sluit bovendien aan op het poëtische
uit de teksten. Over elk panel is nagedacht, elke close-up
een kunstwerk dat ondanks de overdaad aan lijnen niet rommelig
wordt. Zelfs niet bij het in beeld brengen van de gastrodansers,
waarbij de ingewanden boven de dansvloer worden geprojecteerd.
Wat zeker helpt, is het herkenbare ontwerp van de hoofdpersonages.
Dus niet alleen een andere huidskleur en haardracht, maar
ook een andere lichaamstaal.
In zijn nawoord geeft Pope zelf al
toe, dat het op een bevredigende wijze afronden van een verhaal
nooit zijn sterkste punt is geweest. Hier gaat hij de uitdaging
opnieuw aan en hoewel de verschillende verhaalstrengen misschien
te zeer neigen naar een ietwat gemakkelijk en harmonisch eind,
neemt hij wel degelijk op een bevredigende manier afscheid
van zijn zes hoofdrolspelers. Dat maakt 100% tot een enerverende
ervaring, die waarschijnlijk het best gelezen kan worden in
gebundelde vorm, omdat op die manier de hoofdstukstructuur
nog beter tot zijn recht kan komen. Het zal geen toeval zijn,
dat DC onlangs een paperbackeditie op de markt heeft gebracht.
100% #1-5
- dc / vertigo (black & white, 48 pagina's) door:
paul pope uitgegeven: augustus 2002 - juli
2003