Schrijver Bill Willingham is voorlopig
niet af van de vergelijkingen met Neil Gaiman. Zijn creatie
Fables, bij uitgeverij DC / Vertigo al enkele jaren goed voor
lovende kritieken en stabiele verkoopcijfers, wordt in bijna
elke recensie de nieuwe The Sandman genoemd. Het verschijnen
van de hardcover Fables: 1001 Nights of Snowfall zal daar
geen verandering in brengen en deze trend eerder versterken,
want enkele jaren eerder verscheen ook van Gaimans The Sandman
een luxe graphic novel vol door de beste (in sommige gevallen
zelfs dezelfde) makers van dat moment getekende korte verhalen.
Nu is het dus de beurt aan Fables. Nu is het de beurt aan
Willingham.
De rode draad van het verhaal is een
in mooi geïllustreerd proza geschreven ontmoeting tussen
hoofdpersonage Snow White en een Arabische sultan. Hun verhaal
speelt zich af in een ver verleden, ver voor de start van
de reguliere comic Fables. Uiteraard is de basis hetzelfde:
alle sprookjesfiguren bestaan echt, zijn uit hun thuiswereld
verjaagd door een genadeloze tiran die alleen bekend is als
The Adversary en hebben in 'onze' wereld een nieuw bestaan
opgebouwd. Snow White reist naar het Midden-Oosten omdat ze
in de strijd tegen de gevaarlijke Adversary de hulp van de
plaatselijke sultan wil inroepen. Deze sultan, die zelfstandigheid
in een vrouw niet hoog in het vaandel heeft staan, heeft echter
andere plannen. Elke avond kiest hij een nieuwe bruid en elke
ochtend wordt zij door de beul gedood. Het bezoek van Snow
kwam zeer ongelegen en dus moet zij maar de nieuwe bruid van
de sultan worden. Snow, slim als zij is, stelt haar lot telkens
een dag verder uit door het vertellen van allerlei sprookjesverhalen.
Met deze rode draad bewijst Willingham
dat hij ook het schrijven van proza machtig is. Niettemin
zijn de korte verhalen die daar tussendoor zijn geweven een
betere indicatie van zijn kwaliteiten als schrijver, niet
in de laatste plaats omdat daar ruimte is voor verrassende
wendingen. Het hoofdverhaal is immers weinig meer dan een
kleine variatie op een bekend thema, waar Willingham op de
laatste pagina met een knipoog naar verwijst. Van de in het
totaal negen korte verhalen is de eerste het langst en tevens
het belangrijkst; het gaat in op het huwelijk van Snow en
Prince Charming. In de overige verhalen komen andere bekende
gezichten uit de comic voor, waaronder de vos Reynard, de
grote wolf Bigby en King Cole. Ieder avontuur heeft een heel
eigen opzet en structuur, soms zelfs als raamvertelling. Willingham
mengt bekende sprookjes met uitbreidingen, toevoegingen en
verdiepingen die het een soms volwassen, soms droogkomisch
en soms heel scherp randje geven. Natuurlijk mist het de echte
diepgang, dat is het nadeel van korte verhalen, maar de aanstekelijke
flair van zijn schrijven is op elke pagina zichtbaar.
Bij een graphic novel als deze is
de kwaliteit van de tekeningen van een groot belang. Een uitgever
kan nu eenmaal niet voor de vorm schermen met kreten over
'de beste makers van dit moment', dat moet worden waargemaakt.
Met Charles Vess en Michael Wm Kaluta als makers van de illustraties
bij het proza zit dat zonder twijfel goed. Hun subtiele en
zwierige lijnen stralen precies die sprookjesachtige vluchtigheid
uit waar het verhaal om vraagt. Hetzelfde gaat op voor John
Bolton, die met zijn geschilderd realisme ideaal is voor het
eerste korte verhaal, en Mark Buckingham, vaste tekenaar van
de maandelijkse serie die hier laat zien dat zijn werk zich
ook geschilderd kan meten met de besten. Interessant is de
inbreng van makers die over het algemeen 'slechts' worden
gezien als covertekenaars, zoals James Jean (de covertekenaar
van Fables), Tara McPherson en Brian Bolland, terwijl de vrolijke
lijnen van Jill Thompson een feest voor het oog zijn. Eigenlijk
valt alleen het houterige werk van Esao Andrews uit de toon.
Fables: 1001 Nights of Snowfall is
een uiterst waardevolle toevoeging voor de serie Fables. Het
is niet zo, dat alles wat in hardcover verschijnt automatisch
meer gewicht en waardering verdient, maar in dit geval is
de vormgeving meer dan terecht, want dit is een werkje dat
gezien mag worden in de boekenkast. Niet, zoals sommige recensenten
graag zouden zien, naast de luxe hardcover Endless Nights
van Gaiman, maar gewoon naast de trade paperbacks die op dit
moment van Fables zelf zijn verschenen. Want als 1001 Nights
iets heeft onderstreept, is het dat Willingham best op eigen
benen kan staan. Ondanks de thematische overeenkomsten, Gaiman
blijft gewoon Gaiman. En Willingham is Willingham.
fables:
1001 nights of snowfall
- dc / vertigo (full color, 144 pagina's) door:
bill willingham, esao andrews, brian bolland, john bolton,
mark buckingham, james jean, michael wm kaluta, derek kirk
kim, tara mcpherson, jill thompson, charles vess & mark
wheatley uitgegeven: oktober 2006