Moet Spider-Man getrouwd zijn? Moet
Peter Parker de eeuwige vrijgezel zijn of moet hij zich binden
aan één vrouw? Stuk voor stuk vragen die sinds
het succes van de bioscoopfilms over de muurkruiper weer volop
in de actualiteit waren. Want in de comics was Peter Parker
sinds halverwege de jaren tachtig getrouwd met Mary Jane,
volgens velen een definitieve stap richting een echt volwassen
hoofdpersonage en een volwassen comic.
Joe Quesada, hoofdredacteur van uitgeverij
Marvel Comics, zag dat echter anders. Hij zag het succes van
de films, de aantrekkingskracht van een Peter Parker die ouderwets
onhandig verliefd kan zijn en besloot dat een getrouwde Spider-Man
niet aansluit op de belevingswereld van wat de doelgroep van
de comic moet zijn. Tieners willen niet lezen over personages
met de problemen waar hun ouders mee kampen. Nee, tieners
willen lezen over personages met de problemen die zij herkennen,
die zij zelf hebben. En dus moest het huwelijk van Spider-Man
verdwijnen.
Een echtscheiding zou niet helpen,
dan blijft het immers een personage met de problemen die de
doelgroep alleen maar kent van hun ouders. Vandaar dat een
klassieke deus ex machina uit de stal werd gehaald. Of eigenlijk
geen god uit de machine, maar een duivel uit de machine, want
het was Mephisto die in het afscheidsverhaal van vaste schrijver
J. Michael Straczynski het leven van een dodelijk gewonde
tante May redde in ruil voor het huwelijk van Peter en Mary
Jane. Met terugwerkende kracht zouden de twee nooit getrouwd
zijn geweest. Peter Parker werd weer de onhandige vrijgezel.
Onder 'Brand New Day' werd begin dit
jaar de nieuwe richting gelanceerd. De serie Amazing Spider-Man
ging drie keer per maand verschijnen, al die overige titels
werden afgevoerd en een viertal nieuwe, verse schrijvers zou
elkaar bij toerbeurt afwisselen. De eerste verhalen van alle
vier de schrijvers zijn op dit moment verschenen. En dus is
het tijd voor een uitgebreide analyse en een gefundeerd oordeel
over 'Brand New Day'.
brand
new day :: analyse
Het is schrijver Dan Slott die mag
aftrappen, die de regels voor de nieuwe wereld na Mephisto
mag neerzetten en uitleggen. Een ondankbare taak, die immers
om veel expositie vraagt, wat voor een deel wordt opgevangen
door het gebruik van ouderwetse gedachtewolkjes. Zoals vaker
wanneer een serie een nieuwe richting kiest, bestaat de basis
van het verhaal uit een mengeling van de bekende ingrediënten
en geforceerde veranderingen. Aan de ene kant wordt de status-quo
hersteld, met Peter als de in geldnood verkerende en bij tante
May wonende fotograaf die kan rekenen op beste vriend Harry
Osborn, terwijl aan de andere kant de nieuwe eigenaar van
dagblad Daily Bugle en de nieuwe vriendinnen van Harry voor
een gevoel van de spreekwoordelijke frisse wind moeten zorgen.
De nieuwe schurk, Mister Negative, lijkt op een subplot voor
de lange termijn, de bijrol voor de maffia slaat de plank
mis.
Marc Guggenheim, een schrijver met
een voorliefde voor dialooggestuurde scènes, pakt de
draad redelijk goed op. Met de grote veranderingen bij de
Daily Bugle op de achtergrond wordt zowel een nieuwe held
als een nieuwe schurk geïntroduceerd. Helaas is Jackpot
een ietwat clichématige, roekeloze held waarbij de
gelijkenis met Mary Jane bijna een metacontextueel grapje
is dat ietwat te bijdehand is. Ook Menace lijkt zo veel op
de Green Goblin dat hij niet verder komt dan een karikatuur.
Niettemin heeft de plot voldoende vaart, met leuke interactie,
vleugjes dramatiek en veel Spider-Man, herkenbaar en grappig
zonder dat het al te flauw wordt. Het subplot over de verkiezingen
voor het ambt van burgemeester blijft helaas plichtmatig,
vol hoogdravende retoriek die wellicht op zijn plek is in
een echt verkiezingsjaar, maar die geen van de betrokken personages
diepgang kan geven.
De derde die de contouren van de nieuwe
wereld voor Peter Parker moet uitstippelen, is Bob Gale. Hij
levert een verhaal dat te veel wil: naast het voortborduren
op de subplots uit eerdere hoofdstukken introduceert het de
schurk Freak, compleet met een ingewikkelde ontstaansgeschiedenis
die ook nog eens een link legt met dokter Curt Connors, ofwel
de Lizard. Omdat veel plek wordt ingeruimd voor ontwikkelingen
in Peters privéleven, is een extreem gefragmenteerde
vertelling het onvermijdelijke resultaat. Scènes van
slechts één pagina of, in het ergste geval,
twee panels, zijn standaard en dat gaat ten koste van de sfeer
en van de spanning. Daarbij is Freak een nauwelijks boeiende
uitwerking van wat wel degelijk een aardig idee is. Dat het
eindigt met een half dozijn epilogen en een zondvloed aan
expositie achteraf, is het zwakste punt.
Zeb Wells neemt als laatste van de
nieuwe schrijvers een verhaal voor zijn rekening. Inhoudelijk
is dit het meest losstaande avontuur van de vier, ook letterlijk,
want heel New York wordt door een bovennatuurlijke sneeuwstorm
in de lente geïsoleerd van de rest van de wereld. Spider-Man
wordt getoond als lid van de Avengers, wat de serie beter
in de context van de rest van het Marvel universum zet, waarna
hij te maken krijgt met een gekke geleerde, tot de tanden
bewapende Maya's en een op macht beluste halfgod. Als enige
van de vier introduceert dit verhaal geen verse, klassiek
gekostumeerde schurk en ook de bijpersonages duiken natuurlijker
op en ze spelen een logische rol. Pas in het laatste hoofdstuk
moet net te veel worden uitgelegd en duiken enkele interne
foutjes in de logica op, maar dat neemt niet weg, dat dit
zeker het sterkste is wat de eerste golf van 'One More Day'
biedt.
brand
new day :: conclusie
De wereld van een vrijgezelle Peter
Parker is duidelijk een mengeling van oud en nieuw. Tegenover
elk van Peters klaagzangen over hoe blut hij nu weer is en
hoe hard hij een eigen appartement nodig heeft, staat een
nieuwe schurk. Het is opvallend dat tot nu toe enkel wordt
gekozen voor nieuwe creaties. De vaste groep schurken blijft
voorlopig buiten beeld; een vreemde keuze omdat de herkenbaarheid
voorop zou moeten staan. Het helpt niet, dat geen van de schurken
wordt uitgewerkt of spanning met zich meebrengt. Daardoor
zijn ze te weinig vernieuwend.
Een kersverse eigenaar van de Daily
Bugle en een bevestiging van Peter in de rol van fotograaf
is ook een prachtig voorbeeld van oud en nieuw. In dit geval
lijkt de machtsovername bij de Bugle bovendien een schijnverandering,
eentje die wordt teruggedraaid zodra het subplot over eigenaar
Dexter Bennett weer is afgerond. De introductie van Harry's
vrienden Carlie Cooper en Lily Hollister is daarentegen puur
functioneel, een uitwerking van precies het waarom Joe Quesada
een vrijgezelle Peter Parker wilde. Lily als archetypische
schoonheid, de vriendin van de beste vriend, waar Peter onvermijdelijk
van onder de indruk is, terwijl Carlie de archetypische nerd
is die een oogje op Peter heeft. Het is puberromantiek zonder
karakter, die geforceerd aanvoelt.
Wat schrijvers betreft, hanteert 'One
More Day' vreemd genoeg ook een mix van ouderwets en modern.
Waar Slott en Gale een vertelstijl hanteren die lijkt weggelopen
uit de jaren zeventig, vol expositie en rolbevestigende dialogen,
staan Guggenheim en Wells voor een moderne schrijfstijl, waar
ruimte is voor decompressie en scènes met een cinematografische
aanpak. En hoewel dit idee van een roulerend schrijversteam
prima is, levert het toch verhalen op die geïsoleerder
lijken dan voorheen. Subplots wekken de schijn van de rode
draad, maar in de praktijk valt dat tegen. De avonturen missen
diepgang en Peter blijft als personage statisch.
De grote vraag is natuurlijk, hebben
de vele veranderingen Spider-Man weer toegankelijk en herkenbaar
gemaakt voor de doelgroep? Ja en nee. Ja, omdat Peter Parker
inderdaad met problemen zit die herkenbaar zullen zijn voor
een lezer tussen de zestien en de eenentwintig. Nee, omdat
het personage Peter Parker door de veranderingen zo veel aan
emotionele diepgang heeft verloren, dat hij een stuk minder
interessant is. De ontwikkelingen zijn voorspelbaar en volgen
platgetreden paden. De doelgroep die zich weer met hem identificeert,
wordt nergens uitgedaagd. Marvel heeft de klok teruggedraaid,
Spider-Man is meer een archetype dan een rond personage. En
getrouwd of niet, dát is een kwalijke zaak.
spider-man:
brand new day - olav beemer feeddate:
30.04.08