Vijf Franse soldaten willen ontsnappen
aan de hel van de Eerste Wereldoorlog. Daartoe schieten zij
zichzelf door de hand. Hun superieuren trappen daar niet in
en het vijftal wordt uit de loopgraven gezet. In het niemandsland
tussen de Franse en de Duitse linies worden zij aan hun lot
overgelaten. Dat is de in een sfeervol blauwe kleurfilter
gedompelde achtergrond voor Un Long Dimanche de Fiançailles,
de door Jean-Pierre Jeunet geregisseerde bewerking van het
door Sébastien Japrisot geschreven, gelijknamige boek.
Een paar jaar na de oorlog, aan het
begin van 1920, hoort de jonge Mathilde (Audrey Tautou) dat
haar verloofde Manech (Gaspard Ulliel), die tot de vijf deserteurs
behoorde, mogelijk nog in leven is. Mathilde mag dan wel kreupel
zijn als gevolg van polio, het vormt voor haar geen obstakel
in de speurtocht naar de waarheid. Onverschrokken en zich
vastklampend aan allerlei vormen van speels bijgeloof spreekt
ze met veteranen, huurt ze privé-detectives in en pluist
ze militaire archieven uit. Langzaamaan vallen alle puzzelstukjes
op hun plek. Telkens vanuit een ander perspectief en telkens
met een andere afloop voor de soldaten uit de loopgraaf Bingo
Crépusule, maar ook telkens weer een klein stapje dichterbij
het verlossende antwoord.
Zowel wat betreft vormgeving als inhoud,
zoekt Jeunet bewust de contrasten op. Daarbij ligt de nadruk
eerst op de uitzichtloze realiteit van de loopgraven en ontstaat
pas later ruimte voor de hoopvolle zoektocht van Mathilde.
Beide strengen worden op anekdotische wijze in elkaar gevlochten,
verbonden door vele vertederende terzijdes en aan elkaar gepraat
door een voice-over die de ironie niet schuwt. In de eerste
helft gaat dat soms zo snel en worden in zo'n korte bestek
zo veel personages geïntroduceerd, dat nauwelijks tijd
overblijft om te genieten van de montage, de perfect geïntegreerde
computereffecten en het zo ingetogen spel van Tautou.
Pas verderop, wanneer het fragmentarische
karakter plaatsmaakt voor het eigenlijke verhaal, slaagt Jeunet
in zijn opzet. Dat gaat wel onvermijdelijk ten koste van de
psychologische diepgang, maar het gaat hem nu eenmaal eerder
om het neerzetten van een pure, bijna naïeve liefde dan
om een aangrijpend beeld over een uitzichtloze oorlog. Un
Long Dimanche de Fiançailles prikkelt, plaagt en daagt
uit. Jeunet en Tautou voelen zich daar het prettigst bij.
un long
dimanche de fiançailles
- 134 min (jean-pierre jeunet) cast: audrey
tautou, gaspard ulliel, clovis cornillac, marion cotillard,
jérôme kircher, ticky holgado & jody foster
gezien: 18.01.05 - utrecht, louis hartlooper