Zeg je 'Swamp Thing,' dan zeg je automatisch
'Alan Moore.' Dat is immers de schrijver die de creatie van
Len Wein en Berni Wrightson in een memorabele reeks comics
definitief vorm en inhoud heeft gegeven. Hij vertelde verhalen
die thematisch hun tijd ver vooruit waren. Het was, met andere
woorden, de grootvader van de Vertigo comic. Aan het begin
van het nieuwe millennium waagde DC een tweede poging. De
hoofdrol was deze keer niet weggelegd voor de oorspronkelijke
Swamp Thing, maar voor zijn dochter Tefé Holland. Aan
het roer van de serie stonden Brian K. Vaughan en Roger Petersen.
Op een fragmentarische wijze wordt
in de eerste twee nummers trefzeker een blik geworpen op het
leven van Mary Conway. Op haar vijftiende heeft ze als gevolg
van leukemie op het randje van de dood gebalanceerd en sinds
haar ronduit miraculeuze genezing kan ze zich zo goed als
niets van vóór die tijd herinneren, maar verder
is ze afgezien van haar voorliefde voor planten een normale
puber die zich opmaakt voor een druk leventje als student
aan de universiteit. Wanneer ze tijdens het eindfeest op school
echter haar vriendje David in de armen van haar beste vriendin
Catherine aantreft, kantelt de plot dramatisch. De echte Mary
Conway is namelijk drie jaar geleden wel degelijk overleden
en haar plaats is ingenomen door Tefé Holland. Een
erg gedurfde wending, want de uitwerking vereist zo veel uitleg,
dat Tefé's moeder Abby daar tegenover de rouwende ouders
van Mary het hele tweede nummer voor nodig heeft. Het laatste
shot is toepasselijk van Tefé, die er in haar eentje
opuit trekt, op zoek naar haar identiteit en haar plaats op
deze wereld.
Vaughan ontpopt zich vooral in het
eerste deel als een schrijver met een oor voor realistische
dialogen. In een handomdraai zijn de interpersonele relaties
van het handjevol hoofdpersonages scherp gedefinieerd, waarbij
elementen als de ziekte van Mary en de spanningen tussen Catherine
en David subtiel in de plot worden verwerkt. Wat dat betreft,
is het jammer dat de inleiding niet langer duurt. Zeker, de
scène waarin Tefé bijna letterlijk uit het lichaam
van Mary kruipt en zonder medelijden wraak neemt op haar vrienden,
is effectief. Het geeft tevens het startschot voor enkele
pagina's horror van de bovenste plank. Toch was wat nadere
uitdieping van Mary op zijn plaats geweest. Ten eerste had
het de schok van de transformatie vergroot en ten tweede had
het de langdradige doch noodzakelijke uitleg de ruimte gegeven.
Nu is het tweede deel immers niet meer dan een zondvloed van
overigens structureel intelligent opgebouwde expositie, waarbij
Tefé ook nog net te veel overkomt als onpersoonlijke
natuurkracht.
Het tekenwerk van Petersen is eigenlijk
typisch DC / Vertigo, in die zin, dat eenvoud belangrijker
is dan dynamische composities. De open stijl is aan de cartooneske
kant, terwijl de vloeiende lijnen probleemloos omschakelen
van een vrolijke naar een zeer dreigende sfeer. Echt stabiel
is het niet, want het stilistische dat zo kenmerkend is voor
het eerste nummer maakt plaats voor weinig inspirerende lay-outs
en gezichten die niet individueel herkenbaar zijn. Met zijn
heldere, sprekende kleuren vangt Alex Sinclair dat probleem
deels op, maar dat laat onverlet dat een goede tekenaar niet
te afhankelijk mag zijn van de inkleuring. Ook het perspectief
levert soms wat problemen op, al moet gezegd, dat het script
tegen het eind van de eerste verhaallijn weinig ruimte biedt
voor afwisselende shots. Tefé lijdt nog het minst onder
de instabiliteit: met haar lange, witte haar en vastberaden
blik is zij altijd een opvallende verschijning.
Net als de serie zelf duurde de samenwerking
tussen Vaughan en Petersen niet zo lang. Binnen een jaar werd
de tekenaar vervangen en nauwelijks een jaar daarna werd de
reeks stopgezet. Te vaak werd de nadruk gelegd op het morele
dilemma waarmee Tefé als half mens en half Elemental
is opgezadeld. Kiest ze voor de mensheid of kiest ze voor
de natuur? Hoewel dat een prima basis kan zijn, heeft Vaughan
zich veelvuldig verloren in allerlei metafysische discussies.
Pas wanneer het om de pure interactie ging, was de serie op
zijn best. Helaas waren die momenten zeer spaarzaam en ging
de rest van de tijd op aan met een spiritueel sausje overgoten
tienerclichés. Of zoals charlatan John Constantine
later tegen Tefé zegt, "You've got grandiose designs
to change the world, but you're just another teenage cliché."
Desondanks zijn deze eerste twee delen
de moeite waard, al was het alleen omdat in het oude werk
van Vaughan iets waarneembaar is van het talent waarmee hij
momenteel furore maakt als schrijver van Y: The Last Man.
swamp
thing #1-2
- dc / vertigo (full color, 32 pagina's) door:
brian k vaughan & roger petersen uitgegeven:
mei 2000 - juni 2000