Toen Joss Whedon de honderdste aflevering
van zijn serie Angel vierde, kon hij niet vermoeden dat de
televisiezender WB kort daarna de stekker eruit zou trekken.
Daarmee is seizoen vijf direct het laatste geworden, wat ongetwijfeld
voor druk heeft gezorgd. De subplots moeten immers worden
afgerond. Waar de grote finale van Buffy, the Vampire Slayer
zich vorig jaar in allerlei bochten moest wringen voor een
thematisch consistent einde, gebeurt dat hier echter op een
bevredigende en gedurfde wijze.
"Let's go to work," zijn
de laatste woorden van Angel, de vampier met een ziel en een
geweten. Daarmee onderstreept hij dat de strijd tegen het
kwaad, en zijn boetedoening voor het kwaad dat hij ooit als
Angelus heeft gedaan, nooit is afgelopen. Een open einde,
dat past binnen het concept van de serie, al zal niet iedereen
blij zijn met de manier waarop het onduidelijkheid laat bestaan
over het lot van Angel en bondgenoten. Wordt Angel ooit menselijk?
Overwint hij de Senior Partners van het advocatenkantoor Wolfram
& Hart? De uitkomst is niet zo belangrijk; het gaat erom
dat hij heeft gevochten voor iets wat het vechten waard is.
De breuk uit de finale van vorig seizoen
is dit jaar doorgevoerd. Angel (David Boreanaz) heeft zijn
plaats ingenomen bij Wolfram & Hart en heeft daar van
dichtbij meegemaakt hoe macht corrumpeert. Zo is hij betrokken
geraakt bij het demonische gezelschap van de Circle of the
Black Thorn. Wanneer alle kaarten zijn geschud, weet hij echter
dat hij de duivelse Senior Partners een gevoelige nederlaag
kan toebrengen door het uitschakelen van de complete Black
Thorn. Samen met Wesley (Alexis Denisof), Gunn (J. August
Richards), Lorne (Andy Hallet) en Spike (James Marsters),
die andere vampier met een ziel, maakt hij zich op voor een
gevecht dat de status-quo voorgoed zal veranderen.
Voor het zover is, gunt hij iedereen
een dag vrij. Het is een prima zet van Whedon en zijn co-schrijver
Jeffrey Bell, die de aflevering ook regisseerde, vooral omdat
het juist die kalme tweede akte is waarin ruimte bestaat voor
diepgang. Angel zoekt zijn zoon Connor (Vincent Kartheiser)
op, Spike draagt zijn abominabele poëzie voor aan een
groepje motorrijders en Wesley, zonder twijfel het meest tragische
personage uit het complete Whedonverse, wordt pijnlijk herinnerd
aan zijn liefde voor de eerder overleden Fred (Amy Acker),
wier lichaam wordt gebruikt door de demon Illyria. Stuk voor
stuk scènes die bitterzoet zijn in de wetenschap dat
het eind nabije is. In een enkel geval in meer dan één
betekenis, want niet iedereen overleeft de aflevering.
Ondanks alle beperkingen die inherent
zijn aan het plotseling moeten afronden van een serie, levert
de finale alles wat een finale moet leveren. Boreanaz kan
zich uitleven in een toepasselijk apocalyptisch gevecht tegen
Hamilton (Adam Baldwin), een slechterik in driedelig grijs,
terwijl Denisof en Acker laten zien hoe ze in de loop van
de jaren als acteurs zijn gegroeid. De stukjes vallen op het
juiste moment op hun plek, zonder zichtbare compromissen.
Zelfs in het heetst van de strijd is immers plek voor humor
en verrassende zinsneden die in één keer het
zwaarbeladen drama ondermijnen. Whedon op zijn best en, in
geval van Angel, op zijn donkerst.
Binnen een jaar heeft Whedon afscheid
genomen van liefst drie verschillende televisieseries. Het
zijn slachtoffers van de strijd tegen de reality television,
een genre dat in Amerika alle andere soorten van entertainment
in serievorm van de beeldbuis verdringt. Buffy was klaar,
Firefly werd in de kiem gesmoord, maar het voortijdige einde
van Angel was een grote schok. WB verklaarde dat de serie
niet bij tieners scoorde. Misschien hadden ze eerder moeten
beseffen dat Angel een serie voor twintigers is? Het wachten
is op de Firefly film.
angel
- 'not fade away' (joss whedon) cast: david
boreanaz, alexis denisof, james marsters, j august richards,
andy hallet, adam baldwin, amy acker & vincent kartheiser
airdate: 10.05.04 - wb