Zes seizoenen lang had Joss Whedon
geen eigen serie op televisie. Na het voortijdig stopgezette
Firefly stortte de bedenker van onder meer Buffy, the Vampire
Slayer en Angel zich enkele jaren op het schrijven van comics.
Daar kreeg hij een kans die hij met beide handen aangreep.
Hij begon namelijk aan een officiële comicversie van
het achtste 'seizoen', volledig canon, van Buffy. Toen moet
het televisiebloed weer zijn gaan borrelen, de drang naar
schrijven voor acteurs, het elke week runnen van een drukke
set.
Het resultaat is Dollhouse, de serie
die na het door lange stakingen geplaagde vorige seizoen nu
eindelijk een plekje heeft gekregen binnen de programmering
van Fox. Ironisch genoeg is dat dezelfde zender die Firefly
van de buis haalde en waar Whedon het helemaal mee had gehad,
niet in de laatste plaats omdat de pilot toen werd afgekeurd,
afleveringen in een verkeerde volgorde werden uitgezonden
en de serie werd gepland op de in Amerika kansloze vrijdagavond.
Ook nu is gekozen voor de vrijdagavond en ook nu is de pilot
vervangen door een nieuwe eerste aflevering. Toeval of een
slecht voorteken?
De voortekenen mogen niet heel hoopvol
zijn, inhoudelijk laat Whedon niets aan het toeval over. Hij
heeft zich omringd met schrijvers, producenten én acteurs
waarmee hij eerder werkte en het duidelijkst is dat aan de
hoofdrol. Het is ruim tien jaar geleden dat ze in de huid
kroop van Faith, de rebelse en seksueel erg uitgesproken tegenhanger
van de iets bravere Buffy, maar in de openingsscènes
van de pilotaflevering 'Ghost' danst Eliza Dushku alsof de
tijd stil heeft gestaan. Pas als na het dansen haar blik serieuzer
wordt en ze het feest zomaar verlaat, wordt duidelijk, dat
hier meer aan de hand is. "Ben je klaar voor je behandeling?"
vraagt de man in het bestelbusje waarbij ze net aanklopte.
De onverwachte wending aan een cliché; typisch Whedon.
Dushku, tevens één van
de producenten van de reeks, speelt Echo; de man in het bestelbusje
is haar supervisor Boyd Langton (Harry Lennix). Samen zijn
ze werkzaam voor Dollhouse, een bedrijf dat is gespecialiseerd
in oplossingen op maat, maar niet in de gebruikelijke zin.
Het zo discreet opererende bedrijf onder leiding van Adelle
DeWitt (Olivia Williams) levert namelijk personen naar wens
van de cliënten. Van de ideale date voor een weekend
tot een volledig getrainde bodyguard, Dollhouse kan het leveren
dankzij een systeem waarbij bepaalde vaardigheden of eigenschappen
bij een zogenoemde 'active' worden geprogrammeerd. Na iedere
missie wordt een 'active' weer gereset.
"Alle daden hebben gevolgen,"
zegt Echo met een verbeten blik tijdens wat lijkt op een sollicitatiegesprek
uit de tijd dat Echo een eigen persoonlijkheid had en ze nog
Caroline heette. "Wat als dat niet zo was?" is het
antwoord van DeWitt. Dat kleine stuk dialoog vat de basis
van Dollhouse goed samen: wanneer iedere aflevering bestaat
uit een nieuwe missie en Echo iedere week een ander 'persoon'
speelt, dan hebben haar daden inderdaad geen gevolgen. In
een televisielandschap dat wordt gedomineerd door procedurele
series van episodische aard klinkt dat wellicht goed, maar
het betekent tegelijkertijd een gebrek aan diepgang. Over
ironie gesproken, dat is dan weer een zegen voor een ietwat
beperkte actrice als Dushku.
In de pilot wordt slechts zelden gehint
naar iets meer. Whedon zou Whedon niet zijn als hij vroeg
of laat niet de registers opentrekt en een alomvattende rode
draad uitwerkt, maar het is de vraag of hij de tijd krijgt.
Fox wenste een toegankelijke serie met toegankelijke afleveringen
en zette het daarna alsnog op de vermaledijde vrijdag. Het
gevolg is een reeks die lijkt op een compromis waarbij de
spanning moet komen uit onvermijdelijke en geforceerde fouten
bij het programmeren van de 'actives' en waar alleen de lekker
vlotte dialogen en onderkoelde humor herinneren aan het talent
achter de schermen.
Waarom zou de vader van een ontvoerd
meisje Dollhouse betalen voor een 'active' die wordt geprogrammeerd
met het karakter van een onderhandelaar, die tot overmaat
van ramp vroeger zelf als klein meisje is ontvoerd, terwijl
hij een échte onderhandelaar kan inhuren? Als iedere
aflevering een vergelijkbare vraag opwerpt, kraakt het concept
onder het gewicht van de compromissen. Whedon wilde graag
terug naar televisie, zijn eerste liefde. De komende tijd
moet uitwijzen, of de liefde nog wederzijds is.
dollhouse
- 'ghost' (joss whedon) cast: eliza dushku,
harry lennix, tahmoh penikett, olivia williams, fran kranz,
amy acker & dichen lachman airdate: 13.02.09
- fox